Finlandiya’da satışı gerçekleşmemiş, elde kalmak üzere olan veya son kullanma tarihi geçmek üzere olan gıda ürünlerinin satılması hizmetleri popülerlik kazanıyor.
Son yıllarda satışı gerçekleşmeyen ürünleri satan şirketlerin faaliyetlerinde gözle görülür bir artış gerçekleşti. Finliler tasarruf, geri dönüşüm ve yeniden ekonomiye kazandırılma konusunda istekli ve bilinçli bir halk olarak biliniyorlar. Bu nedenle aileler bir ay içerisinde yüzlerce kilo gıdanın çöpe gitmesini engelliyor ve israfın önüne geçiyorlar. Satılamayan gıda ürünlerinin Finli tüketiciler tarafından tercih edilmesi tasarruf ile birlikte çevre kirliliğinin önüne geçilmesi konusunda da büyük yarar sağlıyor. Finliler gıda israfını azaltma konusunda çok istekliler ve bu istekleri tüketim alışkanlıklarına da yansıyor.
Finlandiya’da süresi dolmuş ürünlerin satışı ile uğraşan üç büyük şirket bulunuyor. Fiksu Ruoka, Matsmart ve ResQ Club. 2018 yılında Fiksu Ruoka isimli şirket satılamamış 500 tondan fazla gıdayı satarak hem ekonomiye hem de ailelerin bütçesine katkı sağladı. İsveçli Matsmart ise yaptığı açıklamada son üç yılda 6.500 tona yakın yiyecek sattığını bildirdi. Mobil uygulama yoluyla iş yapan ResQ Club, geçen baharda Kesko ağının bir parçası olan K-Marketler ile işbirliğine başladı. Yaklaşık her on K-Marketten birisinde bu satış gerçekleştiriliyor. Küçük marketlerde günde yaklaşık 10 paket yiyecek kurtarılabilirken büyük marketlerde bu sayı 30-40’lara kadar çıkabiliyor. Bu tür malların satışı her yıl daha da artarken ailelerin bütçesine katkıda bulunuyor ve aynı zamanda da atık gıda maddelerinin sayısının düşürülmesiyle çevre kirliliğinin azalmasına yardımcı oluyor.
İsrafın önüne geçilerek ekonomiye yeniden kazandırılan ürünlerin başında, kullanım süresi geçmek üzere olan gıda maddeleri, unlu mamuller, hazır yemekler, ambalajı bozulmuş ancak kalitesini kaybetmemiş ürünler geliyor. Örneğin öğle yemeği için hazırlanmış ancak satılamayan hazır gıda ürünleri yarı fiyatına hatta daha da aşağısında ResQ Club uygulaması aracılığıyla satılabiliyor. Bu ürünler arasında da en çok uzak doğu yemekleri ve suşi popüler durumda. Bunlardan başka bakkaliye ve bebek maması gibi ürünler de rağbet gören ürünler arasında bulunuyor.
Finlandiya’da bu satış yöntemi ile yıllık 400 ile 500 bin ton civarında gıda israfının önüne geçildiği ve bu rakamın da küresel ölçekte bir milyar insanı doyurabileceği belirtiliyor.
Restoranlardaki gıda ürünlerinin yaklaşık % 10’u çöpe giderken bu oran marketlerde % 2’ye kadar düşüyor.
Gıda israfı finansal kayıpların yanı sıra sera gazlarının da büyük kaynaklarından birisi olarak görülüyor.
Hali hazırda Finlandiya’daki yıllık gıda israfının yaklaşık 500 milyon euro civarında olduğu belirtiliyor.
Kaynak: Yle
