Noel, Finler için yılın en büyük bayramıdır. Noel’de Hazreti İsa’nın doğumu kutlanır. Noel öncesi tanıdıklara Noel tebrik kartı gönderilir.
Kutlamalar 4 Gün Sürer
Noel kutlamaları 4 gün sürer. 23 Aralık Aatonaatto (Noel arefesinden bir gün önce), 24 Aralık Jouluaatto (Noel arefesi), 25 Aralık Joulupäivä (Noel günü), 26 Aralık Tapaninpäivä (Aziz Stefan günü).
23 Aralık Aatonaatto (Noel arefesinden bir gün önce): Noel’in başlangıcı kabul edilir. Ancak 22 Aralık gününden başlayarak kiliselerde ilahi programları düzenlenir. Kilise korosu ve halk hep beraber Hazreti İsa’nın doğumu ile ilgili ilahiler söyler.
24 Aralık Jouluaatto (Noel arefesi) ve 25 Aralık Joulupäivä (Noel günü): 24 Aralık’ı 25 Aralık’a bağlayan gece Hazreti İsa’nın doğduğu gece olarak kabul edilir ve gece boyunca kiliselerde ayinler düzenlenir. Finler genellikle aileleriyle olmayı tercih ederler. Noel Ağacı süsleyip mum yakarlar.
Yine 24 Aralık’ı 25 Aralık’a bağlayan gece Joulupukki (Noel Baba) kostümlü olarak evlere gelir ve çocuklara hediyeler verir. Geldiğinde kapıyı çalar ve yüksek sesle sorar “Bu evde uslu çocuk var mı?” evet var cevabını alınca da hediyelerini verir. Çocuklar bütün yıl kendilerini Noel Babanın ve cücelerinin kendini gözlediğini ve ancak uslu olurlarsa hediye alacaklarına inanır.
Bazı Finler yakınlarının mezarını ziyaret ederek mum dikerler.
26 Aralık Tapaninpäivä (Aziz Stefan günü) Bu gün hediyeleşme günüdür. Geleneksel olarak Joulukukka (Noel çiçeği- Atatürk çiçeği olarak da bilinir), Villasukat (Yün çorap), Yöpaita (Pijama) ve Suklaa (Çikolata) hediye edilir.
Komşular ve arkadaşlar için çiçek, çikolata ve şarap, çocuklar için oyuncak, kitap ve giysi, genç ve yetişkinler için kitap, mücevher, saat ve küçük elektronik eşyalar tercih edilir.
Ne yenir, ne içilir?
Fin aileler Noel şarkıları eşliğinde Noel’e özel sofrada buluşurlar. Sofrada şunlar bulunur;
Kinkku: Fırında domuz budu.
Porkkana ja Lanttulaatikko: Fırında havuçlu sebze yemeği.
Graavilohi ja Savulohi: Tuzlu ve füme somon balığı.
Rosolli: Havuç, patates, şeker pancarı, bezelye ve turşulu bir salatadır.
Joulutorttu: Milföy hamuru içine marmelat konarak yapılan bir tatlıdır.
Piparit: Zencefilli tarçınlı kurabiye.
Glögi: Bol tarçınlı, orman meyveli bir içecektir. Alkollü ve alkolsüz türleri mevcuttur.
Noel uyarıları!
Şehiriçi otobüsler 24 Aralık saat 15:00’dan sonra çalışmaz, 25 Aralık günü ise pazar günü programı uygulanır.
24-25 Aralık günü çoğu marketler çalışmaz, açık marketlerin yeri ve çalışma saatleri internetten bakılabilir.
Noel sonrası mağazalarda yılın en büyük ucuzlukları başlar, özellikle giysi ve ayakkabılarda %70’e varan indirimler olur.
Sibel Tekten
