Krize en hazır ülke Finlandiya. Nedeni ise oldukça ilginç.
İki kutuplu dünyadan en fazla etkilenen ülkelerin başında Finlandiya geldi. Doğu Blok’unun lider ülkesi Sovyetler ile sınır komşusu olan Finlanda’ya her an işgal edilme riskine karşı devamlı teyakkuzda oldu. Finlandiya – Rus anlaşmazlığının tarihi 1800’lü yıllara kadar uzanıyor. Uzun süre İsveç Krallığı’nın bir parçası olan Finlandiya, Napolyon Savaşları sonrası ülke 1809’da, Rusya tarafından ele geçirildi. Bağımsızlığını ilan edeceği 1917 yılına kadar Rusya’nın işgalinde kaldı. İki ülke arasında bir başka savaş ise 30 Kasım 1939’da Rusya’nın Polonya’yı işgalinden iki ay sonra gerçekleşti. Tarihe Kış Savaşı olarak geçen çatışmalar, 13 Mart 1940’da ateşkeşle sonuçlandı.
Rusya ile geçmişte yaşadığı savaş ve işgallerden dolayı, 2. Dünya Savaşı sonrası oluşan iki kutuplu dünyada Finlandiya, teyakkuzda olma halini devam ettirdi. 1990’da Sovyetler’in dağılıp Doğu Blok’un çökmesiyle, Avrupa’da Soğuk Savaş döneminde alınan tedbirlerin bir kısmı rafa kaldırıldı. Bir ülke hariçti. Bu Finlandiya idi. Soğuk Savaş aynen devam ediyor, gibi rutin hazırlıkları devam ettirdi. Orman içlerinde inşa edilen gizli depolarda, gaz maskesi, yüz maskesi, gıda ve sağlık ürünleri depolamaya devam etti.
Kiresel bir salgına dönüşen yeni tip koronavirüs (Kovid -19) etkisini göstermeye başladığında en hazırlıklı ülke olarak Finlandiya ortaya çıktı. Dünyanın birçok ülkesinde sağlık sektörü çökme noktasına gelmiş durumda. Özellikle yüz maskesi ve solunum cihazı ihtiyacı giderek artıyor. Finlandiya’da ise tersi yaşanıyor. Ne yüz maskesi, ne solunum cihazı ne de tıbbi malzeme eksikliği yaşanıyor. Yıllarca kriz ve savaş dönemi için saklanan malzemeler, salgının yayılmasıyla uzun bir aradan sonra depoların kapağı yeniden açıldı.
Sosyal Güvenlik ve Sağlık Bakanlığı üst düzey yetkilisi Päivi Sillanaukee, ‘Depolarımızda milyonlarca operasyon maskeleri, yüz binlerce yüz maskeleri bulunuyor. Kesinlikle herhangi bir malzeme sıkıntısı yaşamayacağız’ açıklamasını yaptı. Ülkenin nüfusunun 5,5 milyon olduğunu ve hazırlıkların onlarca yıldır devam ettiğini dikkate aldığımızda Finlandiya’nın neden sorun yaşamayacağını anlıyoruz. Orman içlerine inşa edilen gizli depolarda sadece tıbbi malzemeler bulunmuyor. Bir savaş sırasında ihtiyaç duyulacak her türlü gıda maddeleri de yer alıyor. Tıbbi ekipmanlarının yanında petrol, tahıl, tarım aletleri ve hammaddeleri de biriktirdi. Özellikle tahıl ürünleri depolarda önemli yer tutuyor. Tabi askeri muhimmatta depolarda bol miktarda yer alıyor.
Sosyal Güvenlik ve Sağlık Bakanlığı, iki hafta önce depoların kapağını açarak, ülkede bulunan hastanelere tıbbi ürünleri göndermeye başladı. Bazı maskelerin eski olduğu dikkatlerden kaçmadı. Ancak hepsi kullanılacak standartta bulunuyor.
İskandinavya’nın diğer ülkeleri Danimarka, Norveç ve İsveç salgının uzamasıyla zor günleri nasıl atlatacaklarının planını yaparken, Finliler bu konuda oldukça rahat. Peki bazı ihtiyaçlar Finlandiya’dan karşılanamaz mı? Cevabı hayır. Nedeni, Finlandiya kanunları. Zira, ülke kanunlarına göre; ihtiyaç gereçlerinin ihracı yasak.
Finlandiya’nın salgına hazırlıklı yakalanması, komşu ülkelerin de Soğuk Savaş sonrası içine düştükleri rehaveti sorgulamasına yol açtı. İsveç Sosyal İşler Bakanı Lena Hallengreen, ülkesinin benzer depoları ihmal etmesinin büyük bir hata olduğunu gördüklerini ifade etti.
Salgınla birlikte ‘istiflemek’ kelimesi hayatımıza yeniden girdi. Bir çok ülke istiflemenin önüne geçmek için bazı ürünlerin satışına da sınır getirdi. Finlandiya ülke olarak istifçilik yaptığı için, halkına yasak getirmeye gerek duymadı!
Hasan Cücük
Sitemizde deneyimlerinizi geliştirmek için çerezler kullanıyoruz. Web sitemizde gezinmeye devam ederek bu çerezlerin kullanımına izin vermiş olursunuz. Detaylar için Gizlilik Politikası ve Çerez Politikası sayfalarını inceleyebilirsiniz.