Finlandiya’da maaş sistemi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Aykut Büyük (Mali Müşavir Mali Danışman)

Merhaba Sevgili HaberFin okuyucuları,

Uzun bir aradan sonra sizlere yeniden “merhaba” demenin heyecanını yaşıyorum.

Sizlere bu yazıda Finlandiya’daki maaş sistemi hakkında edindiğim bilgileri aktarmak istiyorum. Hangi mesleğin Finlandiya şartlarında ne kadar ücret alabildiği hakkındaki bir istatistiği de paylaşmak istiyorum. Fakat isterseniz genel kavramları bir gözden geçirelim.

İşverenin, yaptığı iş karşılığında işçiye ödediği paraya ücret diyoruz. Bu genel tanımın detayları o kadar fazladır ki bazen kavramlar arasında kaybolabiliriz.

İşçi ve işveren arasındaki yapılacak işi ve alınacak ücreti tanımlayan bir iş sözleşmesine ihtiyaç vardır. Bu sözleşmede yapılacak iş detaylı olarak tanımlanmalıdır. İşin süresi, kanunlarla belirlenen sınırları aşıyorsa yapılan ekstra çalışma mutlaka ekstra ücretlendirilmelidir. Maaş miktarı iş sözleşmesinde açıkça belirtilmelidir.

Çeşitli sektörlerde maaşlar toplu iş sözleşmesine göre belirlenmektedir. Toplu iş sözleşmelerinde işverenler ve işçi temsilcisi olan sendika maaş konusunda bir rakam üzerinde anlaşma sağlamış olduklarından bu rakam değiştirilemez ya da ödenecek maaş bu rakamdan az olamaz. Sektörde toplu iş sözleşmesi yoksa işçi, İş Sözleşmeleri Kanunu kapsamında yaptığı iş karşılığında normal ve makul bir ücret alma hakkına sahiptir.

İş sözleşmesini imzalamadan ve maaş üzerinde anlaşmadan önce sektördeki toplu sözleşme ve ücretlendirmeyi okumakta fayda var. İşçiye adil bir ücret ödenmesini sağlamak önemlidir.

Alanınızla ilgili toplu sözleşmeyi Finlex’in web sitesinde bulabilirsiniz. Toplu sözleşmeler, sendikaların web sitelerinde de bulunabilir. Maaşınızı belirlemek için kendi sendikanızdan yardım alabilirsiniz.

Kişisel ve deneyim bonusları

Toplu sözleşmeler, genellikle, ücretin belirlenmesinin, örneğin işin talepleri ve çalışanın işteki performansından etkilendiği bir ücret sistemi üzerinde anlaşmaya varmıştır. Yıllık deneyim ikramiyelerinin ödenmesi de toplu sözleşmelere dayanmaktadır. Tecrübe ikramiyesi planına göre, bir kişi şirket için belirli bir süre çalıştığında maaş otomatik olarak artar. Bu sistemin bizdeki adı Kıdem sistemidir.

Kişisel ödenek, bir iş sözleşmesine veya şirket politikasına dayalı olabilir. Kişisel ödenekler performans değerlendirmesine dayalıdır ve örneğin performans, üretkenlik, çoklu beceriler veya iş birliği temelinde ödenebilir.  Çalışanın ekstra bir kısım faydalar elde ettiği durumlardır. Örneğin şirketin çalışana telefon, ev, araba sağlaması gibi durumlar.

Stajyer maaşı

Çalışmalarla ilgili stajlar ücretli veya ücretsiz olabilir. Stajyerin maaşı genellikle normalden düşüktür çünkü işveren staj sırasında öğrenciye rehberlik etmek için daha fazla zaman harcar. Bazı sektörlerde stajyer maaşı toplu sözleşmede tanımlanır ve örneğin sektördeki en düşük maaşın yüzde70-90’ı olabilir.

Maaş artışı

Maaş toplu sözleşmeye göre arttırılır, ancak işveren maaşı, toplu sözleşmede kararlaştırıldığından daha fazla artırabilir. Maaş ise çalışanın rızası olmadan düşürülemez.

Maaş günü

Maaş ayda en az bir kez, saatlik çalışanlar için ayda iki kez ödenir. Buna ödeme dönemi denir. Ödeme dönemi ve ödeme tarihi, iş sözleşmesinde belirtilmelidir. Maaş, çalışanın belirttiği banka hesabına yatırılmalıdır.

Maaş günü Pazar, resmî tatil veya Cumartesi ise, ödeme tarihi bir önceki iş günüdür.

Çalışan, ödenen maaş için sadece maaşı değil, aynı zamanda işsizlik sigortası primi ve kazançla ilgili emeklilik primi gibi vergileri ve yasal ödemeleri de gösteren bir maaş bordrosu almalıdır. Maaş bordronuzu dikkatlice kontrol etmeli ve herhangi bir hatayı işvereninize derhal bildirmelisiniz.

Çalışma süresi ödenekleri

Maaşta çeşitli ikramiyeler de olabilir. Yapılan işin saatine göre maaşa ek olarak örneğin akşam ödeneği, gece çalışma ödeneği, Cumartesi ödeneği, Pazar ödeneği veya tatil parası ödenebilir. Örneğin pazar günü yapılan işe yüzde 100 zamlı maaş ödenir.

Ödenecek ikramiyeler ve miktarları genellikle sektörde toplu sözleşmede kararlaştırılır. İstihdam ilişkisinin başlangıcında, iş, örneğin akşamları veya hafta sonları yapılırsa, iş için hangi ikramiyelerin ödenebileceğini kontrol etmeyi unutmamalısınız.

Fazla mesai ücreti, çalışmanın ilk iki saati için yüzde 50 ve sonraki saatler için yüzde 100’dür. İşveren ve çalışan, ek veya fazla çalışma ücretinin boş zaman karşılığında değiştirilmesi konusunda da anlaşabilirler.

Yarınki yazımız FİNLANDİYA’DA MESLEKLERE GÖRE MAAŞLAR